امروز خوزستان فردای ایران است: محیط زیست مجروح، صنایع فرتوت، کشاورزی سوخته، بیکاری، حاشیهنشینی، مهاجرت. و این در حالی است که خوزستان موتور توسعه ایران بوده است و خود میتوانست پیشتاز در پیشرفتگی باشد.
کیومرث فتحی / دریچه دیدگاه زمانه:
فرض کنید که بخواهید بدون توجه به حوزههای سیاست و اقتصاد ایران، ببینید جغرافیای ایران چه امکاناتی را برای توسعه در یک قرن اخیر به کشور عرضه کرده است. در این حال نگاهتان در درجه اول متوجه خوزستان میشود. چرا؟ چون:
• دوسوم رودهای پرآب در خوزستان واقعشدهاند و تنها رودخانه قابل کشتیرانی هم در آنجاست.
• دوسوم منابع نفت و گاز کشور در همان خوزستان واقعشده است.
• بهترین زمینهای قابلکشت بهصورت چهار فصل در همان خوزستان واقعشده است.
• یکی از چهار استان دارای بندر در کنار آبهای آزاد و نزدیک به بازار مصرف خارجی همان خوزستان است.
• منابع خوزستان اگر بهتنهایی از مجموع منابع تمام کشورهای حاشیه خلیجفارس بیشتر نباشد بیگمان کمتر نبوده و هنوز هم نیست.
در هر صورت و با هر معیاری خوزستان میبایست از وضعیتی بهتر و جایگاهی مهمتر از هر استان دیگر برخوردار میشد.
اما امروز پس از یک قرن از آغاز تلاشهای توسعهای ایران، آن بهشت امکانها به جهنمی واقعی تبدیلشده است.
امروز کشاورزی خوزستان در آستانه نابودی کامل است، صنایع آن دچار فرتوتی مطلق هستند، حاشیهنشینی و فجایع زیست محیطی با شتاب در حال رشد هستند.
تالابها خشکیدهاند، آبهای شیرین شور شدهاند، رودهای خروشان به گندابهای خزندهای تبدیل شدهاند که بر بستر نمکی و اسیدی خود در حال بالا آوردن تعفن تاریخ توسعه ایراناند.
در این فاجعه، همهی کسانی که هزاران کیلومتر لوله میکشیدند تا به یُمنِ نفت پمپاژی خوزستان، در تبریز و اراک و اصفهان و تهران پالایشگاه داشته باشند، همهی کسانی که کرخه و کارون و دز و جراحی را خشک کردند تا صنایع آببر در کویر اصفهان و یزد و کرمان خلق کنند، نهتنها گناهکارند بلکه با هر قانون انسانی و دینی میشود به جرم تاوان علیه بشریت به دادگاهشان فرستاد.
چرا خوزستان چنین شد؟ ...
فرض کنید که بخواهید بدون توجه به حوزههای سیاست و اقتصاد ایران، ببینید جغرافیای ایران چه امکاناتی را برای توسعه در یک قرن اخیر به کشور عرضه کرده است. در این حال نگاهتان در درجه اول متوجه خوزستان میشود. چرا؟ چون:
• دوسوم رودهای پرآب در خوزستان واقعشدهاند و تنها رودخانه قابل کشتیرانی هم در آنجاست.
• دوسوم منابع نفت و گاز کشور در همان خوزستان واقعشده است.
• بهترین زمینهای قابلکشت بهصورت چهار فصل در همان خوزستان واقعشده است.
• یکی از چهار استان دارای بندر در کنار آبهای آزاد و نزدیک به بازار مصرف خارجی همان خوزستان است.
• منابع خوزستان اگر بهتنهایی از مجموع منابع تمام کشورهای حاشیه خلیجفارس بیشتر نباشد بیگمان کمتر نبوده و هنوز هم نیست.
در هر صورت و با هر معیاری خوزستان میبایست از وضعیتی بهتر و جایگاهی مهمتر از هر استان دیگر برخوردار میشد.
اما امروز پس از یک قرن از آغاز تلاشهای توسعهای ایران، آن بهشت امکانها به جهنمی واقعی تبدیلشده است.
امروز کشاورزی خوزستان در آستانه نابودی کامل است، صنایع آن دچار فرتوتی مطلق هستند، حاشیهنشینی و فجایع زیست محیطی با شتاب در حال رشد هستند.
تالابها خشکیدهاند، آبهای شیرین شور شدهاند، رودهای خروشان به گندابهای خزندهای تبدیل شدهاند که بر بستر نمکی و اسیدی خود در حال بالا آوردن تعفن تاریخ توسعه ایراناند.
در این فاجعه، همهی کسانی که هزاران کیلومتر لوله میکشیدند تا به یُمنِ نفت پمپاژی خوزستان، در تبریز و اراک و اصفهان و تهران پالایشگاه داشته باشند، همهی کسانی که کرخه و کارون و دز و جراحی را خشک کردند تا صنایع آببر در کویر اصفهان و یزد و کرمان خلق کنند، نهتنها گناهکارند بلکه با هر قانون انسانی و دینی میشود به جرم تاوان علیه بشریت به دادگاهشان فرستاد.
چرا خوزستان چنین شد؟ ...
منبع :
0 comments:
Post a Comment